Hans Jordaens I

Een werk van Hans Jordaens I

Hans Jordaens I werd omstreeks 1555/1560 te Antwerpen geboren. Hij was de zoon van Symon Jordaens. Niet lang na de val van Antwerpen vestigden zich enkele leden van de schildersfamilie Jordaens in Delft. Tot die tijd was Hans werkzaam in Antwerpen, alwaar hij in 1581 lid werd van het gilde. Zowel Hans als zijn broer Abraham waren kunstschilders. Volgens Karel van Mander was Hans Jordaens I een leerling van Marten van Cleef. Zelf bracht Hans zijn vaardigheden weer over op de beroemde schilder Anthonie Palamedes, maar ook op zijn zonen Phillippes Jordaens en Symon Jordaens I.

Hans schilderde met olieverf met als onderwerpen landschappen, historie, religieuze voorstellingen, genrevoorstellingen en vruchtenstillevens. In 1613 werd hij lid van het heropgerichte Delftse Sint-Lucasgilde. In Delft werd Jordaens bijzonder succesvol en zijn werk werd voor hoge bedragen verkocht.
Van Hans Jordaens I komen de volgende naamvarianten voor: Hans Joerdaens I en Jan Joerdaens. In 1582 trad Hans in het huwelijk met Anna Mahieu (Mahu, Mahuys), zij was de weduwe van de Zuid-Nederlandse kunstschilder Frans Pourbus I. Het huwelijk vond in Antwerpen plaats. Aanvankelijk woonde Jordaens aan de Molslaan, maar hij kocht een huis in de Choorstraat (zuidzijde ter hoogte van het huidige huisnummer 31). Dit huis heette 't Wapen van Nimwegen.
Het is niet ondenkbaar dat Abraham, de broer van Hans, eerder in Delft woonde dan Hans. Toen Hans ook naar Delft kwam zou hij mogelijk onderdak gevonden hebben in het huis van Abraham aan de Molslaan. Reden om dit aan te nemen is het feit dat Abrahams dochter Grietgen ook aan de Molslaan woonde en dus mogelijk haar vaders woning had geërfd. Na de dood van Hans en Anna zou hun schoonzoon Maerten de Visser, als hun erfgenaam, opdracht tot verkoop van dit huis geven.
Deze, uit Rotterdam afkomstige, Maerten Gillisz de Visser was gehuwd met Maria (Merritgen) Jordaens, dochter van Hans en Anna. Waarschijnlijk ware Maerten en Maria de ouders van de schilder Gillis Maertensz de Visser, die geboren werd in de eerste jaren van het huwelijk van Hans en Anna. Naar het zich laat aanzien heeft deze Gillis zich later in de geboorteplaats (Rotterdam) van zijn vermoedelijke vader gevestigd. Wanneer Gillis inderdaad de zoon van Maria en Maerten is geweest, zal hij het schildersvak zeer waarschijnlijk van opa Hans Jordaens en/of oom Symon Jordaens hebben geleerd. Want vader Maerten de Visser was geen schilder maar garentwijnder.
Er waren contacten tussen Hans Jordaens en de familie van de Rotterdamse schilder Pieter Jacobsz (zoon van Lijsbet Pieters en stiefzoon van Adam van Crombergen). Wat precies de relatie tussen beide schildersfamilies was dient nader te worden onderzocht, maar mogelijk ligt deze in zowel het schildersvak als in het Antwerpse. Hans Jordaens I overleed te Delft in 1630. Hij werd op 23 mei van dat jaar begraven in de Oude Kerk.

Bronnen: Kalden, RKD, Ecartico, DTB-Delft, DTB-Rotterdam, ONA-Rotterdam, Historisch GIS, Bredius.

Uitleg gebruikte termen en afkortingen